Reactie Prisma inzake beperking giftenaftrek

Geplaatst op 08-12-2022 in Actueel.

‘’Aftopping giftenaftrek besteedt nauwelijks aandacht aan beoogde doel van de periodieke giftenaftrek, namelijk het stimuleren van giften voor het algemeen belang’’

Begin volgende week gaat de Eerste Kamer in debat over het Pakket Belastingplan 2023. De Tweede Kamer heeft op 10 november al met het plan ingestemd. Onder dit belastingplan valt een ingrijpende maatregel voor goede doelen in Nederland, de giftenaftrek wordt namelijk ingeperkt. In het plan staat een maatregel die giftenaftrek zou aftoppen bij een bedrag van 250.000 euro.

Op twee manieren heeft dit grote impact op het geefgedrag richting goede doelen. Er is weliswaar een beperkt aantal vermogenden in Nederland die binnen deze groep valt (circa 140); ze dragen echter wel bij aan een substantieel deel van de inkomsten van Nederlandse goede doelen. Daarnaast kunnen ook vermogensfondsen die giften uitkeren aan goede doelen geraakt worden door deze maatregel. Diverse vermogensfondsen verkrijgen hun vermogen door periodieke schenkingen van individuen, die nu nog fiscaal aftrekbaar zijn. Deze vermogensfondsen verdelen vervolgens hun gelden over meerdere doelen. Omdat de periodieke schenkingen niet meer fiscaal aftrekbaar zullen zijn, zal er waarschijnlijk minder geld in deze vermogensfondsen omgaan waardoor goede doelen uiteindelijk minder geld zullen ontvangen. Het is goed om te vermelden dat niet alle vermogensfondsen worden geraakt, aangezien er ook velen zijn die enkel vanuit rendement doneren. Desalniettemin kan de maatregel aanzienlijke impact hebben op het werk van goede doelen organisaties.

Het lijkt erop dat bij de ontwikkeling van het voorstel alleen financiële aspecten, namelijk het mogelijk misbruik van deze regeling, de doorslag hebben gegeven. De maatregel doorkruist immers het eigen overheidsbeleid ten aanzien van filantropie waarbij het stimuleren van geven, in geld en tijd in de vorm van vrijwilligerswerk, een van de Rijksbrede speerpunten is. Met de aftopping van de giftenaftrek gaat de overheid ook voorbij aan het doel van de periodieke giftenaftrek, namelijk het stimuleren van giften voor het algemeen belang. Onzes inziens gaat het hier om een principieel punt: investeren in het algemeen nut is niet uitsluitend voorbehouden aan de overheid. Sterker nog, het zou gestimuleerd moeten worden door de overheid, om pluriformiteit te garanderen. En dat algemene belang zowel nationaal als internationaal mag zeker niet worden onderschat. Denk aan de vele projecten waarin bijvoorbeeld ouderen hun dagbesteding vinden, mensen sociaal worden betrokken of mensen met een beperking in de armste landen ter wereld worden ondersteund. De maatregel raakt in sommige gevallen dus rechtstreeks de hulp aan kwetsbare mensen, die leven in uiterst moeilijke omstandigheden.

De eerste signalen van fondsen die besloten hebben alle donaties aan goede doelen te stoppen, hebben ons inmiddels al bereikt. Dit komt boven op de trend dat donaties aan goede doelen teruglopen vanwege de huidige economische crisis.

Als Prisma, de koepelvereniging van 21 christelijke ontwikkelingsorganisaties, roepen we de Eerste Kamer op om kritisch te kijken naar de aftopping van de giftenaftrek. We begrijpen dat misbruik van de giftenaftrek moet worden bestreden. Hiervoor zijn diverse mogelijkheden, ook in de huidige anbi wetgeving. Maar het werk van goede doelen organisaties mag hierdoor niet onevenredig hard worden getroffen. Juist in een tijd van crisis zijn royale, periodieke giften van groot belang – en soms letterlijk van levensbelang.

*** Deze oproep wordt ook van harte onderschreven door de C8 (Prisma, Mensen met een Missie, Cordaid, CNV Internationaal, Tearfund, PAX, Woord en Daad, Kerk in Actie)